Hidden Header
Giriş
Modern Toyota dizellerde EGR ve DPF sistemleri emisyonu düşürmek için çalışır. PSA grubundaki HDi motorlarla neredeyse aynı prensiple çalışan bu sistemler, rejenerasyon koşullarına uyulmadığında kısa sürede kurumla dolar.
EGR Sistemi Nedir?
EGR (Egzoz Gazı Devirdaimi), yanmamış gazı tekrar emme manifolduna göndererek NOx salınımını azaltır. Ancak şehir içi kısa mesafede kullanıldığında valf üzerinde karbon birikir.
EGR Soğutucu Sistemi
Toyota dizellerde su soğutmalı EGR soğutucu kullanılır. Bu sistem egzoz gazının sıcaklığını düşürerek yanma verimliliğini artırır.
DPF (Dizel Partikül Filtresi) Yapısı
DPF, egzoz gazındaki katı partikülleri filtreler. Seramik yapılı petek sisteminde partiküllerkeep birikir ve rejenerasyonla yakılır.
Rejenerasyon Türleri
| Özellik | Pasif Rejenerasyon | Aktif Rejenerasyon |
|---|---|---|
| Sıcaklık | 350-450°C (doğal) | 600°C (zorlanmış) |
| Başlatma | Otomatik (uzun yol) | ECU kontrollü |
| Yakıt tüketimi | Normal | +15-20% |
| Süre | Sürekli | 15-25 dakika |
| Koşul | Otoyol sürüşü | Sabit hız gerekli |
Rejenerasyonun Başlaması İçin Gerekli Şartlar
- Motor sıcaklığı: En az 70°C
- Hız: 60–80 km/s sabit
- Süre: En az 15–20 dakika
- DPF doluluk oranı: %45–%60 arası
- Yakıt seviyesi: En az %25 dolu tank
Rejenerasyon Belirtileri
- Motor devri hafif yükselir (1500-1800 rpm)
- Fan sürekli çalışır
- Egzoz kokusu değişir (yanık koku)
- Yakıt tüketimi geçici artar
- Gösterge panelinde DPF ikaz lambası yanabilir
DPF Tıkanması Belirtileri
- Erken aşama: Motor gücü düşer, gaz tepkisi gecikir
- Orta aşama: Rölanti dengesizleşir, titreşim artar
- İleri aşama: Araç emniyet moduna geçer, hız sınırlanır
- Kritik aşama: Motor çalışmaz, servis müdahalesi şart
DPF Basınç Sensörü Testi
Servis cihazında “DPF differential pressure” değeri kontrol edilir:
| Basınç Değeri | Durum | Aksiyon |
|---|---|---|
| 0-10 mbar | Temiz | Normal kullanım |
| 10-20 mbar | Kısmi doluluk | Uzun yol önerilir |
| 20-30 mbar | Tıkanma başlangıcı | Zorlanmış rejenerasyon |
| 30+ mbar | Kritik tıkanma | Mekanik temizlik |
Temizleme Yöntemleri
1. Kimyasal Temizlik
DPF temizleyici katkılar yakıt deposuna eklenir. Düşük doluluk oranlarında (%30-40) etkilidir.
2. Zorlanmış Rejenerasyon
Servis cihazıyla manuel olarak başlatılır. ECU, ekstra yakıt püskürterek sıcaklığı yükseltir.
3. Mekanik Temizlik
DPF sökülür, basınçlı su veya ultrasonik tankta temizlenir. %80’in üzerinde tıkanmada gereklidir.
Sonuç
Toyota dizellerde rejenerasyon mantığı, Peugeot ve Citroën HDi sistemleriyle aynıdır. Doğru kullanım alışkanlığı ve yakıt kalitesiyle DPF ömrü 200.000 km’yi bulur. Motor karşılaştırması için D-4D & HDi karşılaştırma yazımızı inceleyin.
📍 Aydıntepe Mah. Tuzla Sanayi Sitesi No:123, 34903 Tuzla/İstanbul
📧 klasototoyota@gmail.com