Hidden Header
Giriş
Modern Toyota dizellerde common-rail yakıt sisteminin kalbi, yüksek basınç hattıdır. Bu hat 1600–1800 bar arasında çalışır ve en ufak sapma, performans düşüşü veya geç çalışma olarak geri döner. OBD-II cihazıyla yapılan doğru teşhis, hem zaman hem maliyet kazandırır.
Yüksek Basınç Sistemi Bileşenleri
- Yüksek Basınç Pompası: Denso HP3 / HP4 (motor kasnağından tahrikli)
- Yakıt Basınç Sensörü: Rail Sensor (common-rail üzerinde)
- Basınç Regülatörü: SCV – Suction Control Valve (pompa üzerinde)
- Enjektörler: 4 adet Denso piezo veya elektromanyetik
PSA grubundaki HDi motorlar da aynı yapıyı Bosch sistemle uygular. Arıza mantığı ve hata kodu sınıfları %90 aynıdır.
OBD-II Kodlarının Yorumlanması
Kod | Açıklama | Kontrol Parça | Öncelik |
---|---|---|---|
P0087 | Yakıt basıncı düşük | SCV veya pompa | Yüksek |
P0088 | Yakıt basıncı yüksek | SCV veya regülatör | Orta |
P0191 | Rail basınç sensörü arızası | Sensör veya kablo | Yüksek |
P1211 | Basınç kontrol devresi | SCV, sensör, ECU | Yüksek |
P0089 | Basınç regülatörü arızası | Pompa gövdesi | Kritik |
Toyota D-4D’deki bu kodlar, PSA’daki HDi sistemlerde birebir aynı görevle karşımıza çıkar.
Basınç Değerleri (Test Cihazı Ölçümü)
Canlı veri okunurken beklenen değerler:
Çalışma Modu | Beklenen Basınç | Tolerans |
---|---|---|
Rölantide | 250-350 bar | ±50 bar |
Hafif yük (2000 rpm) | 600-900 bar | ±100 bar |
Hızlanmada (tam yük) | 1400-1800 bar | ±200 bar |
Gaz kesmede | 0-50 bar | ECU valfi kapatır |
Değerler bu aralığın dışına çıkarsa, ECU koruma moduna geçer ve araç güç kaybeder.
SCV (Suction Control Valve) Testi
SCV, pompa emme tarafını kontrol eder. Voltaj değişimiyle yakıt akışını ayarlar.
Adım Adım Test
- Motoru rölantide çalıştır
- Multimetreyle SCV pin voltajını ölç (beklenen: 2.5–3.2V)
- 3000 rpm’ye çıkart, voltaj 3.5-4.5V’a yükselmeli
- Voltaj değişmiyorsa valf sıkışmış veya ECU arızalıdır
- SCV temizliği sonrası adaptasyon sıfırlanmalı
Yakıt Basınç Sensörü Temizliği
Sensör gövdesi karbonla kaplanmışsa basınç tepkisi gecikir.
Temizlik Prosedürü
- Sensörü sökmek (10 mm alyan)
- Kontak temizleyici spreyi ile temizle (karbüratör spreyi değil!)
- Hava basıncıyla kurula
- Yeni O-ring ile tak
- Tork: 6-8 Nm
PSA araçlarda aynı sensör (Bosch 0281002973) kullanıldığı için yöntem birebir aynıdır.
Yüksek Basınç Pompası Testi
Basınç Çıkış Testi
- Test cihazını bağla, canlı veriyi aç
- Rölantide basınç 250-350 bar olmalı
- 2000 rpm’de 600-900 bar olmalı
- Düşükse: SCV temizle veya pompa değiştir
Pompa Ses Testi
- Motor çalışırken pompaya kulak ver
- Normal ses: Sürekli düzgün uğultu
- Anormal ses: Tıkırtılı, düzensiz ses
- Metal talaş sesi: Pompa içi hasar
İleri Seviye Teşhis Tablosu
Belirti | Basınç Değeri | Olası Neden | Test |
---|---|---|---|
Güç kaybı | Düşük (150 bar) | SCV veya pompa | SCV voltaj testi |
Sarsıntı | Dalgalı (200-400 bar) | Enjektör sızdırması | Sızdırma testi |
Zor çalıştırma | Çok düşük (50 bar) | Yakıt hattında hava | Hava tahliyesi |
Siyah duman | Yüksek (1900+ bar) | SCV sıkışmış | SCV temizlik |
Teşhis Ekipmanları
- Toyota Techstream: Orijinal teşhis yazılımı, tam uyumluluk
- Denso DST-PC: Denso sistemler için özel
- Launch X431: Multi-marka OBD tarayıcı
- Multimetre: Voltaj ve direnç ölçümleri
- Basınç manometresi: Manuel basınç ölçümü
Sonuç
OBD teşhisinde rakamsal veriyi okumak kadar yorumlamak da önemlidir. Toyota D-4D ve PSA HDi sistemlerinin mantığı neredeyse aynıdır. Farklı marka, aynı algoritma. Ustanın elinde doğru cihaz ve tablo varsa, her iki markanın arızası da yarı sürede çözülür. Enjektör detayları için D-4D enjektör belirtileri yazımızı inceleyin.
📍 Aydıntepe Mah. Tuzla Sanayi Sitesi No:123, 34903 Tuzla/İstanbul
📧 klasototoyota@gmail.com